Το Whisper of the Heart κυκλοφόρησε το 1995 και αποτελεί ένα αγαπημένο, coming of age, φιλμ του Studio Ghibli. Βασισμένο στο ομότιτλο manga της Aoi Hiiragi, αποτελεί τη πρώτη ταινία του Ιαπωνικού Dream Factory που δεν έχει σκηνοθετηθεί από τον Hayao Miyazaki ή τον Isao Takahata. Πίσω από την επιτυχία της κρύβεται ο Yoshifumi Kondō, ο αείμνηστος σκηνοθέτης που είχε τελέσει ως animation director στο Princess Mononoke, το Grave of the Fireflies, το Kiki’s Delivery Service και πολλές ακόμη επιτυχίες. Εξετάζοντας το δύσβατο μονοπάτι που οδηγεί κάποιον στο να ανακαλύψει ποιος θέλει να είναι, διηγούμενο την αγχωτική και άχαρη διαδικασία της ενηλικίωσης και της προσωπικής ωρίμανσης, ξετυλίγει μπροστά στο θεατή ένα κόσμο γεμάτο ρεαλισμό, φαντασία και έντονα συναισθήματα. Ας ρίξουμε όμως μία καλύτερη ματιά στα δρώμενα!
Synopsis
Η ιστορία περιστρέφεται γύρω από τη Shizuku Tsukishima, μία έφηβη που φοιτά στη τελευταία τάξη του γυμνασίου και, αντί να μελετά για τις εξετάσεις της, προτιμά να διαβάζει λογοτεχνικά βιβλία και να ακολουθεί αδέσποτους γάτους. Όταν γνωρίζει ένα φιλόδοξο αγόρι, εμπνέεται ώστε να δοκιμάσει τον εαυτό της και τις συγγραφικές ικανότητές της, πασχίζοντας να βρει τη θέση της στο κόσμο.
Analysis
Το Whisper of the Heart αποτελεί μία φαινομενικά απλή ιστορία, αναφορικά με ένα νεαρό κορίτσι που ερωτεύεται και προσπαθεί να πιστέψει στον εαυτό της. Στην ουσία της όμως, πραγματεύεται κάτι πιο βαθύ: τη γέννηση και την εξέλιξη ενός καλλιτέχνη. Χρησιμοποιώντας ως μέσο ένα εφηβικό, μπερδεμένο μυαλό, γεμάτο έμπνευση και ανασφάλειες, φτάνει στο πυρήνα του θέματος. Ξεδιπλώνει άρτια ένα σενάριο το οποίο διηγείται το κόπο που χρειάζεται ώστε να εξελίξει κανείς τις ικανότητές του, δίχως να χάσει την αποφασιστικότητα και το πάθος του. Τονίζει πως το ταλέντο μονάχα δεν αρκεί, αφού η θέληση και η σκληρή δουλειά είναι που θα πάνε κάποιον μακριά, μετουσιώνοντάς τον στη καλύτερη πιθανή εκδοχή του εαυτού του.
Γεμάτη μαγικό ρεαλισμό, αποτυπώνει τη δυσκολία του να ισορροπήσει κανείς ανάμεσα στις υποχρεώσεις και στα ‘θέλω’ του. Η ιδανική συνταγή, σύμφωνα με το φιλμ, έγκειται στο να τεθούν σωστές προτεραιότητες και στην επιλογή ενός υποστηρικτικού περιβάλλοντος. Ως παράδειγμα για αυτά χρησιμοποιεί τόσο τον Seiji, όσο και την οικογένεια της Shizuku. Ο Seiji, ως ένας επίσης επίδοξος καλλιτέχνης, της δίνει συνεχώς κίνητρο να βελτιωθεί. Οι γονείς της από την άλλη, ναι μεν δε μπορούν να παραβλέψουν την ανησυχία τους για το μέλλον της κόρης τους, αλλά παρόλα αυτά επιλέγουν να τη στηρίξουν, βλέποντας πως εργάζεται σκληρά για αυτό που αγαπάει. Η ταινία αυτή προσπαθεί να διδάξει ότι ο ήρεμος διάλογος, η εμπιστοσύνη, η κατανόηση και η ειλικρίνεια επείγουν.
Το The Whisper of the Heart είναι μία μοναδική ταινία γεμάτη ευαισθησίες, που απευθύνεται κυρίως στη καρδιά του θεατή. Όσο τη παρακολουθεί κανείς, μπαίνει στη ψυχολογία των ηρώων και βιώνει μαζί τους το άγχος και την αβεβαιότητα. Άλλωστε τα συναισθήματα τους είναι γνώριμα σε όλους μας, αφού ποιός δεν έχει περάσει από την εφηβική περίοδο της αναζήτησης, της αμφισβήτησης και του πρώτου έρωτα; Όλο το φιλμ διακατέχεται από μία γλυκόπικρη νοσταλγία, κάνοντας το κοινό να αναπολεί το παρελθόν του και να εξετάζει τις επιλογές του. Τα όνειρα που άφησε κανείς στην άκρη πάντα θα επιστρέφουν να τον στοιχειώσουν, αλλά ποτέ δεν είναι αργά για να φτιάξει τη ζωή που θέλει.
Αν και η ταινία έχει αργή ροή και στερείται έντονης κλιμάκωσης, καταφέρνει να κρατήσει το ενδιαφέρον ζωντανό καθόλη τη διάρκειά της. Μεταδίδει την άγρια και ακατέργαστη πίστη και αισιοδοξία της, παντρεύοντας το όνειρο με τη πραγματικότητα. Χωρίς δράματα, υπερβολές και φανφάρες, βουτάει βαθιά στα άδυτα της ανθρώπινης ψυχής. Οι δημιουργοί της αποτυπώνουν το νεανικό, ακατέργαστο μυαλό, με το πιο υπέροχο δυνατό τρόπο. Εξηγεί το ότι ό,τι αγαπάει κανείς χρειάζεται θυσίες -οι οποίες, όσο μεγαλώνουμε, γίνονται αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής. Και η ζωή, κατά κανόνα, ανταμείβει όποιον προσπαθεί!
Το φιλμ αυτό μπορεί να θεωρηθεί ως ένα από τα καλύτερα και πιο ρεαλιστικά coming-of-age όλων των εποχών. Τόσο οι διάλογοι όσο και οι χαρακτήρες, είναι απλοί, προσγειωμένοι και στοχευμένοι, ενώ η αφήγηση είναι μοναδική. Ο σκηνοθέτης του άλλωστε, ο Yoshifumi Kondō, προοριζόταν να γίνει ο διάδοχος των Hayao Miyazaki και Isao Takahata. Ο θάνατός του όμως -ο οποίος σχετιζόταν με τις πολλές ώρες εργασίας του, δε του επέτρεψε να συνεχίσει το έργο του και στάθηκε η αφορμή τη πρώτη ‘συνταξιοδότηση’ του Miyazaki. Ωστόσο, η συμβολή του στην Ιαπωνική αυτή μορφή τέχνης θα μείνει ανεξίτηλη, με το Whisper of the Heart να έχει κερδίσει πλέον επάξια το τίτλο του ‘κλασικού’. Άρα, αν είστε λάτρης του Studio Ghibli, σας προτείνω ανεπιφύλακτα να παρακολουθήσετε το Whisper of the Heart. Είναι μία δημιουργική ταινία που καταφέρνει, με απλό τρόπο, να χαραχθεί για πάντα στη μνήμη σας!
Artwork
Το The Cat Returns υπάγεται στο χαρακτηριστικό στιλ του Studio Ghibli: λεπτομερή backgrounds, εκφραστικά πρόσωπα και προσεκτικά επιλεγμένες χρωματικές παλέτες. Η αισθητική του Kondô φαντάζει σα συνδυασμός της αντίληψης του Miyazaki και του Takahata, αφού καταφέρνει να παραμένει απλή και προσγειωμένη, δίχως να χάνει όμως τις συναισθηματικές και τις φανταστικές εκφάνσεις της. Η τέχνη καθηλώνει το θεατή, χωρίς να τον αποσπά από το κυρίως θέμα και τις εσωτερικές διαμάχες των χαρακτήρων, κάνοντάς το δύσκολο το να πιστέψει κανείς πως πρόκειται για τη πρώτη σκηνοθετική του δουλειά. Ωστόσο, αξίζει να αναφερθεί ότι τα backgrounds που εμφανίζονται στην ιστορία της πρωταγωνίστριας έχουν ζωγραφιστεί από τον Naohisa Inoue, ο οποίος έχει επιρροές από τα κινήματα του σουρεαλισμού και του ιμπρεσιονισμού. Ο Hayao Miyazaki παρευρέθηκε σε μία από τις εκθέσεις του, ερωτεύτηκε τη δουλειά του και του πρότεινε να συνεργαστούν στο επόμενο φιλμ του Studio Ghibli, με το αποτέλεσμα να δικαιώνει αυτή την επιλογή.
Ερχόμενοι στο soundtrack, αυτό είναι σε σύνθεση του Yuji Nomi, αποτελούμενο από όμορφες και γλυκές μελωδίες. Το διάσημο τραγούδι ‘Take me Home, Country Roads’ που ακούγεται στο opening, είναι σε εκτέλεση της Olivia Newton-John. Τέλος, όσον αφορά το voice acting, αυτό αποδίδεται με γλαφυρότητα από καταξιωμένους ηθοποιούς -οι οποίοι δουλεύουν ως επί το πλείστον σε live-action παραγωγές, όπως οι: Yōko Honna (Only Yesterday, The Cat Returns), Mayumi Iizuka (Escaflowne, Pocket Monsters), και Minami Takayama (Erased, Kiki’s Delivery Service).
Facts
1) Το The Cat Returns μπορεί να θεωρηθεί ένα spin-off του Whisper of the Heart, μιας και πολλοί αγαπημένοι χαρακτήρες της ταινίας επιστρέφουν.
2) Η ταινία λαμβάνει χώρα σε ένα προάστιο του Tokyo, εν ονόματι Tama. Στην ίδια περιοχή λαμβάνει χώρα ένα ακόμα αγαπημένο φιλμ του Studio Ghibli, το Pom Poko!
3) Η ξυλογραφία του φυλακισμένου κατασκευαστή βιολιού, δημιουργήθηκε από τον γιο του Hayao Miyazaki, Keisuke Miyazaki, ο οποίος είναι επαγγελματίας χαράκτης.
4) Το Whisper Of The Heart έχει γεννήσει έναν αστικό θρύλο. Η ταινία, όπως προειπώθηκε, περιστρέφεται γύρω από την Shizuku και τον Seiji, δύο παθιασμένους και δημιουργικούς έφηβους, που είναι γεμάτοι όνειρα για τη ζωή και το μέλλον. Το φιλμ ναι μεν κυκλοφόρησε το 1995, αλλά μετά τη κυκλοφορία του The Wind Rises το 2013, η Ιαπωνική τηλεόραση άρχισε να προβάλλει ξανά anime του Studio Ghibli, συμπεριλαμβανομένου και αυτού. Όταν οι -πλέον τριαντάρηδες- την είδαν ξανά, λέγεται πως έπεσαν σε κατάθλιψη, νοσταλγώντας την χαμένη τους νιότη και βιώνοντας τρομερή στεναχώρια για τα όνειρα που δε κυνήγησαν. Μηνύματα όπως ‘’τα λέμε στην επόμενη ζωή’’ ή ‘’δώστε μου πίσω τα νιάτα μου’’ ξεκίνησαν να εμφανίζονται. Φυσικά, δεν αναφέρθηκε κανένα περιστατικό αυτοκτονίας, μόνο πολλοί άνθρωποι που αναθεώρησαν τις επιλογές τους. Ποτέ όμως δεν είναι αργά να ακολουθήσει κάποιος τον δρόμο που θέλει, και αυτό να το θυμάστε αν (ξανά)δείτε το Whisper Of The Heart. Για περισσότερες ενδιαφέρουσες θεωρίες αναφορικά με τις ταινίες του Studio Ghibli, μπορείτε να ρίξετε μία ματιά στο άρθρο ΕΔΏ.
5)Μετά το θάνατο του σκηνοθέτη, Kondô, το Studio Ghibli αποφάσισε να ‘ρίξει’ τους ρυθμούς του και να ολοκληρώνει τα project του σε τρία έως πέντε χρόνια, αντί για ένα με δύο.
6) Το Whisper of the Heart ήταν η πρώτη Ιαπωνική ταινία που χρησιμοποίησε το Dolby Digital sound format.
7) O Naohisa Inoue, ο άνθρωπος πίσω από τα ονειρικά backgrounds, δανείζει τη φωνή του σε έναν από τους ηλικιωμένους φίλους του παππού του Seiji.
Closure
Το Whisper of the Heart είναι ένα φιλμ που ο θεατής θα βιώσει έντονα συναισθήματα και θα ταυτιστεί με τους χαρακτήρες, προβάλλοντας πάνω τους τους δικούς του προβληματισμούς. Αν και διηγείται μία απλή ιστορία, εμβαθύνει στη ψυχοσύνθεση των νέων ανθρώπων και εξερευνά πολλές διαφορετικές πτυχές της, όντας συγκινητκό, ειλικρινές, κομψό και απλό. Αξίζει κάθε λεπτό από το χρόνο σας!
Σοφία Ευαγγελίδου
