Studio Ghibli
Το Studio Ghibli ιδρύθηκε στην Ιαπωνία το 1985, με έδρα το Τόκυο, από τους: Hayao Miyazaki, Toshio Suzuki, Isao Takahata και Yasuyoshi Tokuma. Είναι διάσημο για τα anime που έχει δημιουργήσει, τα οποία έχουν αγαπηθεί τόσο στην Ιαπωνία, όσο και στον υπόλοιπο κόσμο. Επίσης, έχει κυκλοφορήσει ταινίες μικρού μήκους, διαφημιστικά σποτ και βιντεοπαιχνίδια. Το όνομα του στούντιο προέρχεται από την ιταλική λέξη ‘’gibli’’, η οποία είναι βασισμένη στην αραβική λέξη που περιγράφει τον ζεστό αέρα της ερήμου, τον λίβα (ή γαρμπή). Πρόσθετα, αναφέρεται και στο Ιταλικό αεροσκάφος Caproni Ca.309 Ghibli, το οποίο είχε χρησιμοποιηθεί στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Γνωρίζοντας την αγάπη του Miyazaki για το στοιχείο του αέρα, δεν προκαλεί εντύπωση η προέλευση της ονομασίας. ‘’Το Studio Ghibli θα φέρει έναν νέο αέρα στην βιομηχανία του anime’’: αυτή ήταν η κεντρική ιδέα, και ο λόγος έγινε πράξη.
Ghibli’s Magic
Από την ημέρα δημιουργίας του έως και σήμερα, το Studio Ghibli, έχει κυκλοφορήσει περισσότερες από 70 δουλειές (συμπεριλαμβανομένων των ταινιών μικρού μήκους, των ντοκιμαντέρ, των διαφημιστικών και των βιντεοπαιχνιδιών). Όμως, αυτό που το έχει κάνει πραγματικά διάσημο και έχει ανάγει τον Hayao Miyazaki σε θρύλο, είναι οι animation ταινίες.
Αριστουργήματα όπως το Spirited Away και το Howl’s Moving Castle, κάνανε τα anime παγκοσμίως δημοφιλή και μύησαν πλήθος κόσμου στην Ιαπωνική κουλτούρα. Κάποιοι από τους θεατές ωστόσο, αποφάσισαν να εμβαθύνουν λίγο παραπάνω, και έτσι γεννήθηκαν πάμπολες θεωρίες και εικασίες για κρυφά μηνύματα πίσω από τις ταινίες. Ας δούμε μερικές από αυτές παρακάτω.
Κρυφά μηνύματα και θεωρίες
● Castle In The Sky
Κάποιοι υποστηρίζουν πως η Dola, η σκληροπυρηνική pirate mama (mamacita στα νιάτα της), είναι μια ηλικιωμένη εκδοχή της Πίπη Φακιδομύτης. Η επιχειρηματολογία πίσω από αυτό, στηρίζεται στο ότι ο Miyazaki είχε φτιάξει ένα anime με τίτλο Pippi Longstocking: The Strongest Girl in the World, βασισμένο στην Πίπη, αλλά ο συγγραφέας δεν του έδωσε την άδεια να το κυκλοφορήσει. Επίσης, στην πρωτότυπη ιστορία, ο πατέρας της Πίπη ήταν καπετάνιος και εκείνη απολάμβανε το να ζει τρελές περιπέτειες. Σκεπτόμενος κάποιος αυτά, και παρατηρώντας τις κόκκινες κοτσίδες της Dola, με κλίση προς τα πάνω, ίσως να δεχτεί εύκολα τη θεωρία αυτή.
● Ponyo
Υπάρχουν δύο διάσημες θεωρίες πίσω από το Ponyo. Η μία εξ αυτών -και πιο αισιόδοξη-, υποστηρίζει πως ο κύριος και η κυρία Osono, από το Kiki’s Delivery Service, είναι οι ενήλικες εκδοχές της Ponyo (με την ανθρώπινη μορφή της) και του Sosuke. Η αλήθεια είναι πως η ομοιότητα είναι μεγάλη, άρα ποιος ξέρει; Η δεύτερη, και πιο απαισιόδοξη, υποστηρίζει πως η Ponyo είναι ένας ‘’άγγελος’’ που μετέφερε τον Sosuke στην αντίπερα όχθη. Μέσα στην ταινία υπάρχουν αναφορές στον αριθμό 333, που λέγεται πως είναι ο αριθμός των αγγέλων. Επιπλέον, οι βάρκες που μεταφέρουν τους ανθρώπους, μετά την άνοδο της στάθμης του νερού, προς μία κατεύθυνση περνώντας μέσα από τούνελ, έκαναν το κοινό να θεωρήσει πως όλοι πνιγήκαν και οτί αυτό
ήταν το πέρασμα στην μετά θάνατον ζωή. Αξίζει να σημειωθεί πως στο Studio Ghibli τα τούνελ φαίνεται πολλές φορές να είναι πέρασματα για άλλους ‘’κόσμους’’ (π.χ. στον Totoro ή στο Spirited Away).
● My Neigbour Totoro
Από τις διασημότερες παιδικές ταινίες όλων των εποχών και σήμα κατατεθέν του Studio Ghibli. Η γνωστή θεωρία, που υποστηρίζει πως ο Totoro είναι Θεός του Θανάτου, έχει αναλυθεί εκτεταμένα σε προηγούμενο άρθρο.
● Princess Mononoke
Όσον αφορά το μαγευτικό αυτό anime, το κοινό έχει γεννήσει δύο θεωρίες. Η πρώτη αφορά τη γούνα της San. Η San μεγάλωσε με τους λύκους αφότου οι γονείς της την εγκατέλειψαν επιχειρώντας να ξεφύγουν από την Λύκαινα Θεά Moro. Όπως αναφέρει και η ίδια η Moro στην ταινία:
‘’Έπιασα τους γονείς της να βεβηλώνουν το δάσος. Πετάξαν το μωρό τους στα πόδια μου κατά την προσπάθειά τους να διαφύγουν’’. Αν την εγκατέλειψαν με τόση ευκολία και δίχως αγώνα, ίσως η San να είναι καλύτερα χωρίς εκείνους. Συνεχίζοντας, και φτάνοντας στην ουσία, είναι δύσκολο να μην προσέξει κανείς την γούνα που φοράει η San. Πώς βρήκε μία ολόιδια με αυτές των λύκων; Το κοινό, υποστηρίζει πως οι γονείς της κυνηγούσαν τα λυκάκια της Moro, και πως κατάφεραν να σκοτώσουν ένα από αυτά. Εξοργισμένη, η Moro έδωσε τέλος στις ζωές τους, αλλά έδειξε έλεος στην San που τότε ήταν βρέφος.
‘’Αντικατέστησε’’ το χαμένο της λυκάκι με εκείνη και της έδωσε την γούνα του ώστε να γίνει και επίσημα ‘’μέλος της αγέλης’’. Θλιβερό, ίσως λίγο αηδιαστικό, αλλά σίγουρα γλυκό.
Η δεύτερη θεωρία, που κάνει λόγο για λεπρούς μέσα στην ταινία, έχει επιβεβαιωθεί από τον ίδιο τον Miyazaki (!!!). Άρα, παύει να είναι θεωρία και γίνεται πραγματικότητα, που μόνο οι πολύ παρατηρητικοί μπόρεσαν να αντιληφθούν. Υποστήριζαν πως η gyobyo, η ανίατη ασθένεια από την οποία πάσχουν κάτοικοι της Irontown, είναι η λέπρα. Και είχαν δίκιο. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το ότι η λέξη gyobyo, μεταφράζεται σε ‘’κακό κάρμα’’. Αυτό σχετίζεται με την αντίληψη που υπήρχε παλαιότερα για την συγκεκριμένη ασθένεια: ότι είναι η τιμωρία κάποιου για τα κακά που έχει διαπράξει.
Ο Miyazaki, μιλώντας στο Tokyo’s Leprosy/Hansens Disease History Symposium, παραδέχτηκε πως οι άνθρωποι με τις γάζες στην ταινία Princess Mononoke, είναι πράγματι λεπροί. Συν τοις άλλοις, είπε πως η Irontown είναι βασισμένη σε ένα σανατόριο που έιχε επισκεφθεί ο ίδιος στο δυτικό Τόκυο. Περιέγραψε αυτό το μέρος ως ‘’ Μία τοποθεσία στιβαγμένων βασάνων’’ και ευαισθητοποιήθηκε πολύ πάνω στο ζήτημα. Δυστυχώς, στην Ιαπωνία υπήρχε μεγάλο στίγμα για τους λεπρούς, τους οποίους απομόνωνε η κοινωνία, εώς το 1996.
● Whisper Of The Heart
Όσον αφορά το Whisper Of The Heart, το παρακάτω δεν αποτελεί τόσο θεωρία, όσο αστικό θρύλο. Η ταινία περιστρέφεται γύρω από την Shizuku και τον Seiji, δύο παθιασμένους και δημιουργικούς έφηβους, που είναι γεμάτοι όνειρα για τη ζωή και έχουν λαμπρό μέλλον. Η ταινία κυκλοφόρησε το 1995, αλλά μετά τη κυκλοφορία του The wind rises το 2013, η Ιαπωνική τηλεόραση άρχισε να προβάλει ξανά anime του Studio Ghibli, συμπεριλαμβανομένης και της ταινίας Whisper Of The Heart. Όταν οι -πλέον τριαντάρηδες- την είδαν ξανά, λέγεται πως έπεσαν σε κατάθλιψη, νοσταλγόντας την χαμένη τους νιότη και βιώνοντας τρομερή στεναχώρια για τα όνειρα που πέταξαν. Μηνύματα όπως ‘’τα λέμε στην επόμενη ζωή’’ ή ‘’δώστε μου πίσω τα νιάτα μου’’ ξεκίνησαν να εμφανίζονται. Φυσικά, δεν αναφέρθηκε κανένα περιστατικό αυτοκτονίας, μόνο πολλοί άνθρωποι που αναθεώρησαν τις επιλογές τους. Ποτέ όμως δεν είναι αργά να ακολουθήσει κάποιος τον δρόμο που θέλει, και
αυτό να το θυμάστε αν (ξανά)δείτε το Whisper Of The Heart.
Closure
Οι ταινίες του Studio Ghibli εγγυημένα προσφέρουν μία μεγάλη δόση παιδικότητας ή/και νοσταλγίας. Αυτό όμως, που τις κάνει πραγματικά να ξεχωρίζουν, είναι οι σύνθετες αφηγήσεις, που εμπεριέχουν βάθος, πολυπλοκότητα και πρωτότυπους χαρακτήρες.
Ελάχιστες δουλειές μπορούν να συγκριθούν μαζί τους. Μπορεί κάποιος να παρακολουθήσει μία ταινία του Studio Ghibli ξανά και ξανά, αντιλαμβανόμενος και παρατηρώντας κάτι νέο κάθε φορά. Οι θεωρίες που υπάρχουν πίσω από αυτές είναι πάμπολες, και είτε ισχύουν είτε όχι, δεν κλέβουν τίποτα από την μαγεία τους. Σαφώς βέβαια εκπλήσσουν, κάποτε δυσάρεστα και άλλοτε ευχάριστα. Το σίγουρο είναι πως, γνωρίζοντάς τες και ξαναβλέποντας τις ταινίες, θα τις κατανοήσετε διαφορετικά, και αυτό από μόνο του παρουσιάζει τεράστιο ενδιαφέρον. Τέλος, επειδή το Spirited Away δεν θα μπορούσε να απουσιάζει από αυτή την
λίστα, μιας και είναι ίσως η πιο πολυζητημένη ταινία του Hayao Miyazaki, θα αναλυθεί εις βάθος στο δεύτερο μέρος του άρθρου (μαζί με κάποια Easter Eggs).
Σοφία Ευαγγελίδου
