Διάσημοι θρύλοι της Χώρας του Ανατέλλοντος Ηλίου
Η Ιαπωνική μυθολογία φημίζεται για τους ιδιαίτερους μύθους και θρύλους της, οι οποίοι τείνουν να διηγούνται γοητευτικές ιστορίες και ενδιαφέρουσες περιπέτειες γύρω από την υλική και την άυλη υπόσταση της ζωής. Πριν βουτήξουμε όμως στα άδυτα αυτού του κόσμου, πρέπει να γνωρίζει κανείς πως η μυθολογία της Χώρας του Ανατέλλοντος Ηλίου ενσωματώνει μέσα της στοιχεία του Σιντοϊσμού και του Βουδισμού, ενώ μεταφέρθηκε από γενιά σε γενιά μέσω του προφορικού λόγου και της γραφής. Οι κύριες θεματικές της αφορούν τη φύση, τις θεότητες και τη βασιλεία. Οι θεότητες της Ιαπωνίας αποκαλούνται Kami και ξεπερνούν τα οκτώ εκατομμύρια, σχηματίζοντας έτσι ένα τεράστιο καστ το οποίο περικλείει μέσα του όλη τη λαϊκή και θρησκευτική κουλτούρα της χώρας.
Στο ακόλουθο άρθρο λοιπόν, θα εξετάσουμε πέντε από τους πιο δημοφιλείς Ιαπωνικούς θρύλους!
Ο Ιαπωνικός μύθος της Δημιουργίας
Ο μύθος της δημιουργίας προέρχεται από το Kojiki, ή αλλιώς ‘Record of Ancient Matters’, το οποίο λέγεται πως είναι το πρώτο βιβλίο που γράφτηκε στην Ιαπωνία και χρονολογείται στο 712 μ.Χ., καθώς επίσης και από το Nihon Shoki, το δεύτερο αρχαιότερο Ιαπωνικό βιβλίο, το οποίο φέρει τις καταγραφές του πρώτου με περισσότερες λεπτομέρειες, και που ολοκληρώθηκε το 720 μ.Χ. Το Kojiki και το Nihon Shoki αποτελούν τα πιο ιερά βιβλία για την όμορφη χώρα της Άπω Ανατολής, μιας και πολλά τελετουργικά και δοξασίες της θρησκείας Shinto βασίζονται σε αυτά.
Ο μύθος της Δημιουργίας λοιπόν -ο οποίος υπάρχει και στα δύο βιβλία που προαναφέρθηκαν, αλλά συνηθίζεται να υπερισχύει η εκδοχή του Kojiki, αναφέρει πως στην αρχή υπήρχε το απόλυτο κενό. Ένα χαώδες, σκοτεινό και σιωπηλό σύμπαν. Μετά από πολλά χρόνια όμως, τα σωματίδια άρχισαν να κινούνται και να δημιουργούν ήχο. Τα βαρύτερα εξ’αυτών έπεσαν χαμηλά και σχημάτισαν τη Γη, ενώ τα ελαφρύτερα ανέβηκαν ψηλά, σχηματίζοντας τους ουρανούς, όπου και εμφανίστηκαν οι πρώτες τρεις θεότητες.
Οι τρεις αυτές πρωταρχικές θεότητες ονομάζονται Amenominakanushi, Takamimusubi και Kamimusubi, με τον Amenominakanushi να θεωρείται η ‘πηγή του σύμπαντος’. Σύντομα, ακολούθησαν δύο ακόμα θεότητες, οι Umashi’ashikabihikoji και Amenotokotachi, ολοκληρώνοντας έτσι τη πρώτη πεντάδα Θεών, που ονομάζεται Kotoamatsukami.
Η δημιουργία της Γης και του Ουρανού είχε ολοκληρωθεί!
Ο Ήλιος, το Φεγγάρι και ο Άνεμος
Μετά τις πρώτες πέντε θεότητες ακολούθησαν επιπλέον δέκα, όμως η ζωή στη Γη δεν είχε ξεκινήσει ακόμα. Στον όμορφο πλανήτη μας, σύμφωνα με τους Ιάπωνες, όλα άρχισαν με την Izanami και τον Izanagi, δύο θεούς-αδέρφια-εραστές (it’s complicated), οι οποίοι εστάλησαν στη Γη για να την αποικίσουν. Οι δύο τους θεωρούνται οι δημιουργοί του Ιαπωνικού αρχιπελάγους και είναι οι πρόγονοι των θεών του ήλιου, του φεγγαριού και του ανέμου με τη θάλασσα.
Πιο συγκεκριμένα όμως, μετά τη δημιουργία, η Izanami πέθανε κατά τη διάρκεια του τοκετού. Ο Izanagi, συντετριμμένος από το χαμό της αγαπημένης του, αποφάσισε να ταξιδέψει έως το Yomi, το κόσμο των νεκρών, ώστε να τη φέρει πίσω. Όταν έφτασε όμως ήταν ήδη αργά, μιας και το σώμα της είχε ήδη υποκύψει στη σήψη. O Izanagi, βαθιά θλιμμένος από αυτό που αντίκρισε, επέστρεψε στη γη και ‘καθάρισε΄ τον εαυτό του και, όσο το έκανε αυτό, νέες θεότητες όπως η Amaterasu, η θεά του ήλιου, ο Tsukuyomi, ο θεός του φεγγαριού και ο Susanoo, ο θεός του ανέμου και της θάλασσας, εμφανίστηκαν.
Η σπαρακτική ιστορία του Izanagi και της Izanami -η οποία φέρει ομοιότητες με το μύθο της Ευρυδίκης και του Ορφέα, έχει σταθεί πηγή έμπνευσης για ταινίες, λογοτεχνικά έργα και anime. Ένα εξ’αυτών είναι και το υπέροχο Children Who Chase Lost Voices, για το οποίο μπορείτε να διαβάσετε ΕΔΏ.
Η Amaterasu και η Σπηλιά
Όπως μπορείτε να δείτε, η Ιαπωνική μυθολογία περιστρέφεται συχνά γύρω από τη δημιουργία όσων μας περιβάλλουν. Έναν από τους διασημότερους θρύλους ωστόσο, αποτελεί αυτός με την Amaterasu και τη σπηλιά. H Amaterasu, η Θεά του Ήλιου που μαζί με τα αδέλφια της σχεδίασε τα τοπία της χώρας, είχε προβλήματα με τον αδελφό της Susanoo, τον θεό του ανέμου και της θάλασσας.
Μετά από ακόμα μία διαμάχη τους, η θεά κρύφτηκε βαθιά μέσα σε μία σπηλιά. Αυτό όμως οδήγησε το κόσμο στο να βυθιστεί στο σκότος, ενώ τα διαβολικά πνεύματα ξεκίνησαν να σεργιανίζουν στη γη…
Έπειτα από πολλές ανεπιτυχείς προσπάθειες των θεών να τη βγάλουν από τη σπηλιά, ανέλαβε να βοηθήσει η θεά της χαράς, των τεχνών, του διαλογισμού και της αυγής, η Ame-no-Uzume. Αφού λοιπόν στολίστηκε με όμορφα λουλούδια, ξεκίνησε να χορεύει πάνω σε μία αναποδογυρισμένη σκάφη. Όσο χόρευε, τα λουλούδια και τα ροδοπέταλα γλιστρούσαν από το κορμί της και οι αρσενικοί θεοί αναστατώνονταν, βγάζοντας κραυγές.
Απορημένη από τη φασαρία, η Amaterasu πήγε να κρυφοκοιτάξει. Τότε ο Ame-no-Tajikarao, o θεός του αθλητισμού και της δύναμης, τη τράβηξε έξω και έτσι το φως επέστρεψε στη Γη.
Αυτή η ιστορία αποτυπώνεται συχνά μέχρι και σήμερα σε θεατρικές παραστάσεις, ενώ έχει σταθεί μερική πηγή έμπνευσης και για το υπέροχο παιχνίδι Okami.
Ο Λαγός της Inaba
Υπάρχουν δύο εκδοχές του θρύλου του Λαγού της Inaba, αλλά σε αυτό το άρθρο θα εξετάσουμε τη πιο αποδεκτή. Ο αρχαίος αυτός μύθος αποτελεί μία αλληγορία για το πώς ο πολιτισμός ‘πάλεψε’ ενάντια στη βαρβαρότητα, ώστε να δημιουργηθεί το κράτος της Ιαπωνίας πριν τη γέννηση του αυτοκράτορα Jimmu, του Πρώτου Αυτοκράτορα.
Όλα ξεκινούν λοιπόν όταν ένας λαγός ξεγέλασε κάποιους καρχαρίες, ώστε να λειτουργήσουν ως γέφυρα, επιτρέποντάς του να περάσει απέναντι από το νησί Oki στο Cape Keta. Δυστυχώς όμως, προτού φτάσει στην άλλη πλευρά, αποκάλυψε το σχέδιό του, οι καρχαρίες εξοργίστηκαν και ξέσκισαν τη γούνα του.
Τότε κάποιοι άντρες, οι οποίοι πήγαιναν να βρουν τη ξακουστή πριγκίπισσα Yakami της Inaba και να τη ζητήσουν σε γάμο, προσπέρασαν το λαγό. Ο λαγός τους φώναξε, ζητώντας βοήθεια. Οι αδελφοί τον συμβούλεψαν να πλύνει τις πληγές του με θαλασσινό νερό και να στεγνώσει στον ήλιο και στον άνεμο. Έτσι και έκαμε το δύσμοιρο πλάσμα, και σύντομα βρέθηκε σε ένα λιβάδι να σφαδάζει από το πόνο.
Ο μικρότερος αδελφός όμως, εκείνος που ήταν από τη πιο ταπεινή γέννα, ο Ōnamuchi, τον συμβούλεψε να πλυθεί με γλυκό νερό και να κυλιστεί σε γύρη από cattails. Ο λαγός τον άκουσε και έγινε ευθύς καλύτερα. Μετά την ανάρρωσή του, αποκάλυψε στο νεαρό πως στη πραγματικότητα είναι θεός ενώ, για να τον ανταμείψει για τη καλή του πράξη, του έταξε το χέρι της πριγκίπισσας Yakami.
Ο όμορφος αυτός μύθος, που δείχνει τη καλοσύνη και την ευγένεια να νικούν έναντι της κακίας, αποδίδεται συχνά στη σύγχρονη Ιαπωνία μέσω της τέχνης.
Ο Θρύλος του Αυτοκράτορα Jimmu
Ο Jimmu, απόγονος της Amaterasu και του Susanoo, θεωρείται ο ιδρυτής της Ιαπωνίας και ο πρώτος αυτοκράτορας. Ο θρύλος λέει πως έζησε 126 ολόκληρα χρόνια, μιας και γεννήθηκε το 711 π.Χ. και απεβίωσε το 585 π.Χ. Υπάρχουν ελάχιστες αποδείξεις για την ύπαρξή του, με τους ιστορικούς να αναφέρουν πως ο επαληθευμένα πρώτος αυτοκράτορας ήταν ο Kinmei.
Παρόλα αυτά, μιας και οι Ιάπωνες σα λαός τείνουν να λατρεύουν τον αυτοκράτορά τους, θεωρώντας τον απόγονο των Θεών, ο Jimmu έχει μία ξεχωριστή θέση στη καρδιά τους. Άλλωστε, μία χώρα που τιμά τις ιδιαίτερες παραδόσεις της και η αρχαία ιστορίας της αντηχεί μέχρι και στις πιο απλές, καθημερινές συζητήσεις, δε θα μπορούσε να πράξει διαφορετικά.
Σοφία Ευαγγελίδου
