Φαντασία στον υπέρτατο βαθμό, μαγεία που γίνεται κομμάτι της πραγματικότητας, τοπία που κόβουν την ανάσα και ηθικοί προβληματισμοί για τη σύγχρονη κοινωνία: αυτά τα στοιχεία συνθέτουν το Howl’s Moving Castle. Είναι μία υπέροχη δημιουργία του Studio Ghibli, σκηνοθετημένη από τον Hayao Miyazaki, που μας ξεναγεί σε ένα κόσμο με απόκοσμα κινούμενα κάστρα, αερόπλοια, εσωτερικές αναζητήσεις και έναν βίαιο πόλεμο στο προσκήνιο.
Howl’s Moving Castle: Synopsis
Η δεκαοκτάχρονη Sophie, πέφτει θύμα μίας κατάρας η οποία αλλάζει ριζικά την εμφάνισή της. Μη μπορώντας πλέον να μείνει στο σπίτι της, ξεκινά μία περιπλάνηση. Η περιπλάνηση αυτή την οδηγεί στο κινούμενο κάστρο του Howl, ενός γοητευτικού μάγου. Εκεί, έχει την ευκαιρία να σπάσει το ξόρκι και να γνωρίσει λίγο καλύτερα τον εαυτό της και τους παράξενους ενοίκους.
Analysis
Η ιδιαίτερη αυτή ταινία, παρουσιάζει τη πλειοψηφία των χαρακτήρων μέσα από πολλά διαφορετικά πρίσματα, εμβαθύνοντας σε διάφορες πτυχές τους. Για παράδειγμα, ο θεατής βλέπει τη Sophie στο ρόλο της μητέρας, της γιαγιάς, της αδερφής, της ερωμένης και του παιδιού.
Είναι μία ιδιόρρυθμη και ευμετάβλητη ηρωίδα, που αποκομίζει μόνο τα θετικά της εκάστοτε κατάστασης. Παρόλες τις δυσκολίες, δεν χάνει τον δυναμισμό και την αισιοδοξία της. Ο Hayao Miyazaki παρουσιάζει, μέσω της Sophie, με συμβολικό τρόπο, το πώς η αγάπη ξανανιώνει τον άνθρωπο και λειτουργεί ως κινητήρια δύναμη, κάνοντάς τον να ξεπεράσει τον εαυτό του και τους όποιους φυσικούς περιορισμούς. Εξηγεί ότι το να κλωθογυρίζει κανείς στο κεφάλι του ένα πρόβλημα δεν οδηγεί κάπου, παρά μόνο σε εμμονές και μιζέρια. Αντιθέτως, προτείνει τη λογική σκέψη για την εύρεση λύσης, σε συνδυασμό με προσαρμοστικότητα στις νέες συνθήκες.
Όλη η προσέγγιση της Sophie είναι ένα μεγάλο μάθημα, το οποίο όποιος το αντιληφθεί και το εφαρμόσει, έστω εν μέρει, θα δει τη ζωή του να αλλάζει. Η ταινία θέλει να μεταφέρει πως όσο άσχημη και να φαίνεται η ζωή σήμερα, πάντα θα κρύβονται ομορφιές και εκπλήξεις στο δρόμο της. Το μόνο που χρειάζεται να κάνεις, είναι να συνεχίσεις να προχωράς.
Howl’s Moving Castle: Digging Deeper
Ένα ακόμα μήνυμα που προσπαθεί να μεταφέρει αυτό το φιλμ, είναι ότι η εμφάνιση δεν έχει σημασία και η εικόνα κάποιου τείνει πολλές φορές να είναι παραπλανητική. Τα παραδείγματα πολλά -με πρώτο και καλύτερο τον ίδιο τον Howl. Αυτό φέρνει στο μυαλό το κλασικό παραμύθι ‘Η Πεντάμορφη και το Τέρας’. Παρόλο που οι δύο ιστορίες δεν μοιάζουν μεταξύ τους, υπάρχει μία κοινή βάση ως προς την παραπλάνηση της εμφάνισης
Συνεχίζοντας, οι καλοί τρόποι -που είναι αναπόσπαστο κομμάτι της Ιαπωνικής κουλτούρας- εξυμνούνται. Βλέπουμε πως οι συγκρούσεις μεταξύ των βασικών ηρώων αποφεύγονται, ενώ στο τέλος της ταινίας σοκάρει η απόφαση της Sophie να προσεγγίσει τη Μάγισσα, αντί να της αποσπάσει με τη βία αυτό που θέλει. Επέλεξε να την πείσει με επιχειρήματα, να της εξηγήσει την κατάσταση, ώστε να καταλήξει να έρθει συνειδητά στην ‘πλευρά’ της και να βοηθήσει.
Τέλος, θα ήταν αδύνατο να λείπουν τα αντιπολεμικά μηνύματα. Στο προσκήνιο, πίσω από την ‘βιτρίνα’ των μικρών, φιλήσυχων πολεων, εκτυλίσσονται τρομερές και βαναυσες μάχες. Καθόλη τη διάρκεια της ταινίας, ο θεατής δεν μαθαίνει το αίτιο του πολέμου και δεν ξέρει ποιος είναι ο στόχος και γιατί. Βλέπουμε για ακόμη μία φορά αθώους πολίτες να πασχίζουν να επιβιώσουν από κάτι το οποίο φαντάζει σαν μία ανεξήγητη φυσική καταστροφή, πάνω στην οποία δεν έχουν καμία δύναμη. Ο πόλεμος δεν είναι ποτέ δίκαιος ούτε λογικός…
Howl’s Moving Castle: Facts
Το Howl’s Moving Castle βασίζεται στο μυθιστόρημα φαντασίας της Βρετανίδας συγγραφέως, Diana Wynne Jones. Είναι ένα σύνθετο βιβλίο και η κινηματογραφική προσέγγιση φάνταζε τρομερά δύσκολη. Παρόλα αυτά, το Studio Ghibli, κατάφερε να δώσει ένα άρτιο αποτέλεσμα και να δημιουργήσει μία -κλασική πλέον- ταινία. Ενδιαφέρον προκαλεί το γεγονός πως αρχικά, ως σκηνοθέτης είχε οριστεί ο Mamoru Hosoda, που από πολλούς θεωρείται ο διάδοχος του Miyazaki. Στα μέσα περίπου της ταινίας όμως, ανέθεσαν τη δουλεία στον Miyazaki. Σύντομα μετά από αυτό, ο Hosoda έφυγε από το Studio Ghibli, ίδρυσε το Studio Ghizu και χάρισε στο κοινό κάποια από τα καλύτερα animation φιλμ της δεκαετίας, όπως το Wolf Children, το The Girl Who Leapt Through Time και το Summer Wars.
Αξίζει να αναφερθεί πως η ταινία φέρει πολλές διαφορές από το βιβλίο, με πιο βασική τον πόλεμο. Στην έντυπη εκδοχή, ο πόλεμος μετά βίας αναφέρεται, ενώ στο φιλμ έχει καταλυτικό ρόλο. Η προσθήκη αυτή, έγινε από τον σκηνοθέτη για να δείξει την εναντίωσή του στον πόλεμο του Ιράκ -θέμα για το οποίο έχει τοποθετηθεί πολλές φορές.
Artwork
Το soundtrack το έχει συνθέσει ο αγαπημένος Joe Hisaishi, η μουσική ιδιοφυία πίσω από πολλές ταινίες του Ιαπωνικού Dream Factory. Είναι ήσυχο, μελωδικό και μαγεύει το θεατή χωρίς καν να το αντιληφθεί.
Το σχέδιο είναι στο κλασικό στυλ του Studio Ghibli, με ρευστές κινήσεις, όμορφα χρώματα και backgrounds που κόβουν την ανάσα. Το Howl’s Moving Castle δεν χορταίνεις να το κοιτάς!
Όσον αφορά το voice acting, αυτό αποδίδεται από καταξιωμένους ηθοποιούς. Αξίζει να αναφερθεί πως η Chieko Baisho ξεπερνά κάθε προσδοκία στην Ιαπωνική εκδοχή. Ενώ στην Αγγλική εκδοχή για το ρόλο της Sophie χρησιμοποιούνται δύο ηθοποιοί -μία για τη νεαρή εκδοχή της και μία για την ηλικιωμένη- ο Miyazaki επέλεξε η Baisho να κάνει και τους δύο, μιας και θεωρούσε πως η απόδοση των συναισθημάτων θα ήταν καλύτερη.
Closure
Το Howl’s Moving Castle είναι ένα πανέμορφο και παράξενο δημιούργημα. Μοιάζοντας σαν να έχει ξεπεταχτεί από κάποιο μακρινό όνειρο, χαρίζει εικόνες που δεν φεύγουν ποτέ από το μυαλό. Εξηγεί πως όλοι κάποια στιγμή θα πρέπει να αναμετρηθούμε με τους δαίμονές μας και πως το να τρέχεις μακριά από τα προβλήματα, μόνο παραπάνω προβλήματα μπορεί να επιφέρει. Τίποτα δεν είναι όπως φαίνεται και οι αλλαγές εξυμνούνται -τόσο οι σωματικές όσο και οι πνευματικές. Εν κατακλείδι, αυτό το αντιπολεμικό αριστούργημα που δείχνει πόσο δύσκολη είναι η προσωπική ωρίμανση, δικαίως θεωρείται ένα από τα διαμάντια του Ιαπωνικού κινηματογράφου.
Σοφία Ευαγγελίδου
